Καινοτομεί και πάλι το Ίδρυμα Ευγενίδου κι έρχεται να μας ταξιδέψει εικονικά στον χωροχρόνο. Να μας παρουσιάσει, δηλαδή, τον ουρανό όπως ακριβώς τον έβλεπαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, οι Μινωΐτες, οι Έλληνες των κλασσικών χρόνων και αργότερα οι κάτοικοι της ελληνιστικής Αιγύπτου. Ο διευθυντής του Πλανηταρίου Διονύσης Σιμόπουλος μίλησε στον Αθήνα 9.84 και στον Αίαντα Αρτεμάκη γι αυτή τη νέα ψηφιακή παράσταση.
Ερ. Η νέα ψηφιακή παράσταση θόλου στο ψηφιακό πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου είναι «Ο Ουρανός των Αρχαίων». Τι θα δουν οι θεατές;
Δ.Σ.: «Είναι μία παράσταση την οποία θέλαμε να ξεκινήσουμε εδώ και δέκα χρόνια, από τότε που ξεκίνησε το νέο ψηφιακό πλανητάριο. Ήταν όμως αρκετά δύσκολο γιατί χρειαζόμασταν σκηνές, εικόνες δηλαδή, οι οποίες δεν υπήρχαν διαθέσιμες. Σήμερα όμως με την βοήθεια Ελλήνων καλλιτεχνών αλλά και ξένων, από τις ΗΠΑ και την Ολλανδία, μπορέσαμε να φτιάξουμε ένα σπονδυλωτό έργο, μια σπονδυλωτή παράσταση η οποία χωρίζεται σε τέσσερις κύριες ενότητες που μας μεταφέρουν κυριολεκτικά σε ένα ταξίδι στον χώρο και στον χρόνο, για να ανακαλύψουμε τελικά ποια είναι η ιστορία και οι ιδέες και οι γνώσεις θα μπορούσε κάποιος να πει των αρχαίων για το σύμπαν».
Ερ. Τι περιλαμβάνουν οι ενότητες αυτές;
Δ.Σ.: «Στην πρώτη ενότητα επικεντρωνόμαστε στον ουρανό της αρχαίας Αιγύπτου και στα διάφορα κτίσματα τα οποία βασίζονταν στην αντίληψη που είχαν οι Αιγύπτιοι για τον νυχτερινό ουρανό, με βάση φυσικά τον μεγάλο ποταμό, τον Νείλο. Η δεύτερη ενότητα μας μεταφέρει στους Μινωίτες ναυτικούς και στον πολιτισμό που ανέπτυξαν στην Θύρα και στην Κνωσό. Βλέπουμε ακόμα και αναπαράσταση των ευρημάτων στο ακρωτήριο της Σαντορίνης. Στην τρίτη ενότητα επιστρέφουμε μέσω της αρχαίας κλασσικής Ελλάδας, επιστρέφουμε στην πλέον ελληνιστική αρχαία Αίγυπτο και στα επιτεύγματα της Αλεξανδρινής επιστήμης, με την περίφημη Αλεξανδρινή βιβλιοθήκη, τον φάρο της Αλεξάνδρειας. Στην τέταρτη ενότητα κλείνουμε με τις τελευταίες εντυπωσιακές ανακαλύψεις για τον περίφημο μηχανισμό των Αντικυθήρων για τον οποίον σημειωτέον αυτήν την στιγμή υπάρχει μία υπέροχη έκθεση στο αρχαιολογικό μουσείο. Αλλά αν θέλετε το «κλου» της όλης παράστασης είναι ένα τετράλεπτο με περίπου εξήντα καταπληκτικές «time-lapse» σκηνές από δώδεκα συνολικά αρχαιολογικούς χώρους της πατρίδας μας, ενός καταπληκτικού φωτογράφου, αστροφωτογράφου θα έλεγα επίσης, του Λουκά Χαψή, ο οποίος ταξίδεψε σε όλους αυτούς τους αρχαιολογικούς χώρους και κατέγραψε με την μηχανή του, πλάνα που πραγματικά ολοκληρώνουν αυτήν την παράσταση για τον «Ουρανό των Αρχαίων». Την αφήγηση επιμελείται ο κ. Αιμίλιος Σκυλάκης, ο οποίος παίρνει το κείμενο και το ζωντανεύει».
Ερ. Άλλοι συντελεστές τις παράστασης;
Δ.Σ.: «Ο σκηνοθέτης της παράστασης είναι ο Παναγιώτης Σιμόπουλος. Η μουσική επένδυση έγινε από τον Αναστάσιο Κατσάρη. Το κείμενο της αφήγησης και η επιστημονική επιμέλεια έγινε από τον Αλέξη Δεληβοριά. Η διεύθυνση παραγωγής έγινε από τον Μάνο Κιτσώνα και οι εικόνες με βάση, θα έλεγα, την διεύθυνση του Αντώνη Κοτζιά, ο οποίος επιθεώρησε κατά κάποιον τρόπο, τους διάφορους καλλιτέχνες όταν δημιουργούσαν αυτές τις 3D σκηνές σε κινούμενα σχέδια θα μπορούσε κάποιος να πει».
ΕΡ. Η παράσταση θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 30 Οκτωβρίου στις 7 η ώρα;
Δ.Σ.: «Ακριβώς. Στις επτά είναι η πρώτη παράσταση, θα έχουμε επίσης στις 20:30 και στις 21:30. Φυσικά με ελεύθερη είσοδο αλλά και δελτία προτεραιότητας. «Όποιος πρόλαβε τον κύριο είδε», δηλαδή».
Το περιεχόμενο της παράστασης:
Ξεκινώντας από τον «Ουρανό της Αρχαίας Αιγύπτου» θα περιηγηθούμε εικονικά σε μερικά από τα σημαντικότερα μνημεία της. Από τον ναό του Αμπού Σιμπέλ έως τον περίφημο τάφο του Τουταγχαμών και τη Ντέντερα κοντά στο Λούξορ, θα κατανοήσουμε πόσο ακριβείς ήταν οι ουράνιες ευθυγραμμίσεις των Αρχαίων Αιγυπτίων, ευθυγραμμίσεις που ακόμη και σήμερα εξακολουθούν να εντυπωσιάζουν.
Κι ενώ οι Αιγύπτιοι εφηύραν το ηλιακό ημερολόγιο και κατέγραψαν συστηματικά τις κινήσεις του Ήλιου, των πλανητών και των άστρων, δεν προσπάθησαν να χρησιμοποιήσουν με ορθολογισμό τις παρατηρήσεις τους αυτές.
Για το λόγο αυτό, η παράσταση θα κάνει έναν δεύτερο σταθμό στο ναυτικό πολιτισμό των Μινωιτών, των ανθρώπων εκείνων που χρησιμοποίησαν πρώτοι τους αστερισμούς για να προσανατολιστούν. Η εμπεριστατωμένη γνώση ναυσιπλοΐας και επομένως η γνώση των άστρων και των αστερισμών, βρίσκονται αποτυπωμένες στα ερείπια της Κνωσού και του Ακρωτηρίου της Θήρας.
Και από την αρχαία Κνωσό της εποχής του χαλκού, θα ταξιδέψουμε στην Αρχαία Ελλάδα της Κλασικής περιόδου, τότε που μπήκαν τα θεμέλια του Δυτικού πολιτισμού και μαθηματικοί και αστρονόμοι προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τις κινήσεις των ουρανίων σωμάτων με τρόπο ορθολογικό. Θα συνεχίσουμε με τον Εύδοξο αλλά και τον Αρίσταρχο τον Σάμιο, που πρώτος υποστήριξε μια Ηλιοκεντρική Θεώρηση του Σύμπαντος και θα καταλήξει στον Ίππαρχο.
Με τον τρόπο αυτό το ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο θα συνεχιστεί στην Ελληνιστική Αίγυπτο για να γνωρίσουμε μερικά από τα επιτεύγματα της Αλεξανδρινής επιστήμης, την περίφημη Αλεξανδρινή Βιβλιοθήκη και τον Φάρο της Αλεξάνδρειας. Η παράσταση ολοκληρώνεται με μία από τις πιο εντυπωσιακές ανακαλύψεις των τελευταίων χρόνων, τον «Μηχανισμό των Αντικυθήρων», τον πρώτο υπολογιστή της αρχαιότητας.
Την παράσταση θα προλογίσει ο καθηγητής κ. Ξενοφών Μουσάς, ο οποίος και θα αναφερθεί εκτενώς στον Μηχανισμό των Αντικυθήρων.