Είναι τεχνητές και προκαλούν ερωτήματα στους επιστήμονες
Μυστηριώδεις υπόγειες σήραγγες, όπως εξακριβώθηκε πρόσφατα, κρύβονται κάτω από τα χωράφια και τα δάση της Ευρώπης. Από αυτές έχουν εξερευνηθεί μόνο ένα μικρό μέρος, υπολογίζεται, πως κάτω από τις ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει ένα ολόκληρο δίκτυο από σήραγγες και σπηλιές.
Όπως έχει διευκρινιστεί, όλες αυτές οι σήραγγες έχουν τεχνητή προέλευση και είχαν δημιουργηθεί από τον άνθρωπο περίπου τον 10-13 αιώνα, όμως ο προορισμός τους βάζει τους επιστήμονες σε μεγάλα ερωτήματα. Να υπολογίσει κανείς πως τις είχαν σκάψει για επικοινωνία μεταξύ των φεουδαρχιών είναι αδύνατο, διότι οι περισσότερες από αυτές καταλήγουν σε αδιέξοδο.
Πάνω από 1000 παρόμοιες σήραγγες έχουν εξερευνηθεί στην Γερμανία και στην Αυστρία, και οι αρχαιολόγοι υποθέτουν, πως αυτές είναι μονάχα οι 10% των υπαρχόντων. Μερικές είναι εντελώς μικρές – 20-25 μ., όμως υπάρχουν και μεγάλες, πάνω από 100 μ. Σε μερικά μέρη έχουν βρεθεί πόρτες με σύρτες.
Οι ιστορικοί διερωτούνται για τον προορισμό αυτών των παράξενων υπόγειων χώρων – ίσως αυτά αποτελούσαν τα μυστικά καταφύγια από τους πολέμους και τους ληστές, αλλά μπορεί να ήταν και τα κρησφύγετα των ειδωλολατρών και των ναών τους, οι οποίοι συνέχιζαν να προσεύχονται στους αρχαίους θεού