Το ΕΚ ενέκρινε την Τετάρτη, 26 Οκτωβρίου, τη θέση του για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό του 2012 έχοντας ως στόχο την υιοθέτηση ενός προϋπολογισμού που θα ενισχύσει την ανάπτυξη, την απασχόληση και την καινοτομία στην ΕΕ και θα στηρίξει την ανάπτυξη και τη δημοκρατία στις γειτονικές χώρες.
Οι ευρωβουλευτές προσπάθησαν σε γενικές γραμμές να επαναφέρουν τα κονδύλια στα επίπεδα εκείνα που αρχικώς είχε προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά τις περικοπές που πρότεινε το Συμβούλιο τον περασμένο Ιούλιο. To EK προτείνει αύξηση των πληρωμών κατά 5,2%, συγκριτικά με τον προϋπολογισμό του τρέχοντος έτους, κάτι που θα οδηγήσει σε έναν προϋπολογισμό ύψους 133,1 δισ. ευρώ. Το εν λόγω ψήφισμα υιοθετήθηκε σήμερα με 431 ψήφους υπέρ, 120 κατά και 124 αποχές.
Η περίοδος συνδιαλλαγής, διάρκειας 21 ημερών, ξεκινά το Νοέμβριο με συναντήσεις που προβλέπονται για τις 8 και 18 Νοεμβρίου. Επιπλέον, θα υπάρξουν τριμερείς διάλογοι (ΕΚ, Συμβούλιο και Επιτροπή) στις 3, 10 και 14 Νοεμβρίου. Εάν το ΕΚ και το Συμβούλιο καταφέρουν να συμφωνήσουν, ο τελικός προϋπολογισμός θα εγκριθεί κατά την πρώτη σύνοδο ολομέλειας του ΕΚ το Δεκέμβριο στις Βρυξέλλες.
Επενδύσεις σε έρευνα και ανάπτυξη, διαρθρωτικά ταμεία και ταμείο συνοχής
Οι κατηγορίες δαπανών για τις οποίες προβλέπονται οι μεγαλύτερες αυξήσεις πληρωμών είναι η Έρευνα και Ανάπτυξη (10,35%) και το Ταμείο Συνοχής και τα Διαρθρωτικά Ταμεία (8,8%). Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι πολιτικές αυτές στην πραγματικότητα αποτελούνται από μακροπρόθεσμα επενδυτικά σχέδια τα οποία τώρα, κατά το πέμπτο έτος του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ), βρίσκονται σε πλήρη ανάπτυξη και τα χρήματα τα οποία είχαν νωρίτερα δεσμευθεί πρέπει τώρα να καταβληθούν.
Μια άλλη κατηγορία για την οποία προβλέπεται σημαντική αύξηση είναι η Ελευθερία, Ασφάλεια και Δικαιοσύνη (6,84%), λόγω των αυξανόμενων αναγκών για τη διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών και την ενίσχυση των θαλάσσιων συνοριακών ελέγχων στη Μεσόγειο.
Οι μόνες κατηγορίες για τις οποίες το ΕΚ προτείνει μικρή αύξηση των δαπανών σε σχέση με αυτό που είχε αρχικώς προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι η κατηγορία 1α, “Ανταγωνιστικότητα, ανάπτυξη και απασχόληση”, και η κατηγορία 4, “Η ΕΕ ως παγκόσμιος εταίρος”.
Αρκετοί ευρωβουλευτές επέκριναν το Συμβούλιο για ασυνέπεια στη θέση του σχετικά με το σχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής. Οι προϋπολογισμοί για τις νέες ευρωπαϊκές αρχές χρηματοπιστωτικής εποπτείας και για τον οργανισμό διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων FRONTEX κρίνονται ανεπαρκείς για την ορθή λειτουργία τους, ενώ το έργο τους είναι κρίσιμο και αποτελεί βασική προτεραιότητα.
Έρευνα, καινοτομία και εκπαίδευση (γραμμή προϋπολογισμού 1α)
Η εισηγήτρια του ΕΚ, Francesca Balzani (Σοσιαλιστές, Ιταλία), τόνισε ότι οι επενδύσεις είναι απαραίτητες για το μέλλον της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Το ΕΚ υιοθέτησε τις προτάσεις της για αύξηση των δαπανών για τα προγράμματα που σχετίζονται με την αναπτυξιακή Στρατηγική “Ευρώπη 2020”.
Το ΕΚ δεν συμφωνεί με τη χρηματοδότηση του ευρωπαϊκού προγράμματος πυρηνικής σύντηξης ITER από ποσά που διατίθενται για την έρευνα και ανάπτυξη στο έβδομο πρόγραμμα πλαίσιο έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, κάτι που προτείνει η Επιτροπή και το Συμβούλιο. Οι ευρωβουλευτές πιστεύουν ότι το μεγάλο αυτό έργο θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί με νέα χρήματα, και όχι με ποσά που προορίζονται για τη χρηματοδότηση άλλων ερευνητικών προγραμμάτων.
Η πολιτική για τη συνοχή (γραμμή προϋπολογισμού 1β)
Σε ότι αφορά την πολιτική για την επίτευξη μεγαλύτερης συνοχής μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ, οι ευρωβουλευτές επανέφεραν τις δαπάνες-μετά τις περικοπές που πρότειναν τα κράτη μέλη-στα επίπεδα που αρχικώς πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο σχέδιο προϋπολογισμού που κατέθεσε.
Γεωργία και περιβάλλον (γραμμή προϋπολογισμού 2)
Το ΕΚ συμφώνησε να προστεθούν 250 εκατ. ευρώ στα ταμεία έκτακτης ανάγκης για τους παραγωγούς οπωροκηπευτικών. Τα χρήματα αυτά προορίζονται για την πρόληψη μελλοντικών κρίσεων, όπως η περσινή κρίση με το βακτήριο-EHEC και την αποζημίωση των αγροτών για τυχόν οικονομικές συνέπειες από περαιτέρω κρίσεις.
Οι ευρωβουλευτές υπερασπίστηκαν σθεναρά το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “επισιτιστικής βοήθειας υπέρ των πλέον απόρων”, για το οποίο το Συμβούλιο μπλοκάρει τη θέσπιση νέας νομικής βάσης.
Ελευθερία, ασφάλεια, δικαιοσύνη και ιθαγένεια (γραμμές προϋπολογισμού 3α και 3β)
Το ΕΚ διαφωνεί με τις περικοπές που προτείνει το Συμβούλιο στο Ταμείο Προσφύγων, το Ταμείο Επιστροφών και το Ταμείο Εξωτερικών Συνόρων (45 εκατ.ευρώ). Ο προϋπολογισμός για τον οργανισμό διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων FRONTEX πρέπει να αυξηθεί κατά 25 εκατ. ευρώ, υποστηρίζουν οι ευρωβουλευτές, καθώς αυτά τα χρήματα μπορεί να χρειαστούν για τον έλεγχο των θαλάσσιων συνόρων στη Μεσόγειο και για την ενίσχυση της εποπτείας στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Μόλις τον περασμένο μήνα προστέθηκαν για τους σκοπούς αυτούς επιπλέον χρήματα στον προϋπολογισμό του 2011 και οι ευρωβουλευτές θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει βελτίωση στα ζητήματα αυτά μέχρι το τέλος του έτους.
Εξωτερικές Υποθέσεις (γραμμή προϋπολογισμού 4)
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν την αύξηση ύψους 100 εκατ. ευρώ για την παροχή βοήθειας στην Παλαιστίνη, την ειρηνευτική διαδικασία στη Μέση Ανατολή και την Υπηρεσία Αρωγής και Έργων των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες της Παλαιστίνης (UNRWA). Ενέκριναν, επίσης, αύξηση 27 εκατ. ευρώ για το μηχανισμό αναπτυξιακής συνεργασίας με την Ασία και τη Λατινική Αμερική, αύξηση 3 εκατ. ευρώ για τις αποστολές παρακολούθησης εκλογών και αύξηση 3 εκατ. ευρώ για την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Για να καταστούν εφικτές οι χρηματοδοτήσεις αυτές, οι ευρωβουλευτές προτείνουν περικοπές σε άλλες γραμμές του προϋπολογισμού, όπως είναι η Αστυνομική Αποστολή της ΕΕ στο Αφγανιστάν και η γραμμή για τα επείγοντα μέτρα στο πλαίσιο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ).
Διοίκηση (γραμμή προϋπολογισμού 5)
Ο εισηγητής για τον προϋπολογισμό του ΕΚ και των άλλων θεσμικών οργάνων της ΕΕ, José Manuel Fernandes (ΕΛΚ, Πορτογαλία), προτείνει περαιτέρω περικοπές στον προϋπολογισμό του ΕΚ. Το ΕΚ επέλεξε μια αύξηση της τάξεως του 1,44%, κάτω δηλαδή από το επίπεδο του πληθωρισμού, ενώ θα χρειαστεί να γίνουν πολλά περισσότερα με τα χρήματα αυτά. Η πρόταση περιλαμβάνει τώρα την ενσωμάτωση των 18 επιπλέον βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κάτι που προκύπτει από τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Εάν αφαιρούσαμε το κόστος αυτό, η αύξηση θα ήταν μόνο της τάξεως του 0,8%. Προκειμένου να μειώσουν τα έξοδα, οι ευρωβουλευτές σκοπεύουν να εξοικονομήσουν χρήματα από τη μετάφραση και τη διερμηνεία, πραγματοποιώντας οργανωτικές αλλαγές, ενώ υπερψήφισαν και τη μείωση των εξόδων μετακίνησης κατά 5%, μειώνοντας για παράδειγμα τον αριθμό των πτήσεων διακεκριμένης θέσης (business class). Όλες οι αποζημιώσεις θα παραμείνουν στα επίπεδα του 2011.