Προς μια αναθεώρηση της πολιτικής της ΕΕ στη Μεσόγειο

 

Τα κύρια σημεία

  • Συζήτηση την Τρίτη, ψηφοφορία την Τετάρτη για τις σχέσεις της ΕΕ με τις αραβικές χώρες και τους γείτονές της στην ανατολική Ευρώπη
  • Στην πολιτική γειτονίας συμμετέχουν 16 χώρες της ανατολικής Ευρώπης και της μεσογειακής λεκάνης
  • Αύξηση των κονδυλίων για την Ένωση για τη Μεσόγειο ζητούν οι ευρωβουλευτές
Moroccan demonstrators hold a Moroccan flag and a picture of Mohammed VI (L) during a protest in Rabat on February 27, 2011, to demand political reforms and a new constitution following the initiative of the 'February 20' movement. ©AFP/BELGA

Διαδηλώσεις γνωρίζει και το Μαρόκο σε αυτό το έτος της Αραβικής Επανάστασης” ©AFP/BELGA

Η “αραβική επανάσταση” έχουν ήδη αλλάξει δραματικά το τοπίο στο οποίο από το 2004 αναπτύσσεται η λεγόμενη Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας, που έχει σα στόχο τη βελτίωση της σταθερότητας της ασφάλειας και του βιοτικού επιπέδου στις χώρες που συνορεύουν με την Ένωση. Μετά τα εν εξελίξει γεγονότα στις αραβικές χώρες η αναθεώρηση της πολιτικής αυτής δείχνει απολύτως αναγκαία και θα συζητηθεί στην ολομέλεια του Απριλίου που αρχίζει σήμερα.

Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας έχει στην ουσία δύο διαφορετικές πτυχές, τις σχέσεις με τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης που ενδέχεται κάποια ημέρα να ενταχθούν στην ΕΕ ως κράτη μέλη και εκείνα της Μέσης Ανατολής και Βορείου Αφρικής.

Οι βασικές προτάσεις

  • Αύξηση των κονδυλίων της Ένωσης για τη Μεσόγειο
  • Περισσότερη έμφαση στη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών
  • Δημιουργία Ευρωμεσογειακής δύναμης πολιτικής προστασίας για τις φυσικές καταστροφές ως πρώτο βήμα στενής συνεργασίας

Παραδοχή ενός σφάλματος

Στο ψήφισμα που συζητείται στην ολομέλεια, με εισηγητή τον Πορτογάλο ευρωβουλευτή του ΕΛΚ, Mário David, σημειώνεται ότι η ΕΕ δεν έχει μπορέσει να διασφαλίσει την επιβολή του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις χώρες που συμμετέχουν και έχει, δικαίως, επικριθεί γι αυτό. Έτσι, η όποια αναθεώρησή της, οφείλει να λάβει υπ’ όψιν της τα όσα έχουν συμβεί και εξακολουθούν να συμβαίνουν στις χώρες αυτές.

Για τους ευρωβουλευτές, η ΕΕ οφείλει να έχει παρέμβαση πολύ ουσιαστικότερη από την απλή παροχή οικονομικής βοήθειας και, προς τούτο, οφείλει να ενεργοποιήσει τα μέσα που της δίνει η Συνθήκη της Λισαβόνας, όπως η θέση της Ύπατης Εκπροσώπου ή ο νέος αυξημένος ρόλος του ΕΚ. Οι επαναλαμβανόμενες αποτυχίες του “Κουαρτέτου” στη Μέση ανατολή θα πρέπει να οδηγήσουν δε την Ένωση να αναλάβει, σε συνεργασία με τον Αραβικό Σύνδεσμο, πρωταγωνιστικό ρόλο στην επίλυση των βασικών συγκρούσεων στην περιοχή, σημειώνεται.

Ανθρώπινα δικαιώματα και λαθρομετανάστευση

Οι μεσογειακές χώρες είναι στρατηγικής σημασίας για την Ένωση και σε ότι αφορά το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης. Όμως αν το ΕΚ αναγνωρίζει το ρόλο που διαδραματίζουν ορισμένες από αυτές τις χώρες του ευρωπαϊκού Εγγύς Εξωτερικού θεωρεί κρίσιμο να αποφευχθεί το σφάλμα της συμφωνίας με τη Λιβύη που ανέθεσε στο καθεστώς Καντάφι τη διαχείριση του θέματος ανεξαρτήτως των συνεπειών που είχε αυτό σε επίπεδο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε κάθε περίπτωση οι θεμελιώδεις αρχές της ένωσης δεν μπορούν να παραβλεφθούν στη διαχείριση της λαθρομετανάστευσης, έστω κι αν η ΕΕ δεν μπορεί να αποτελέσει τον προορισμό “για χιλιάδες χιλιάδων οικονομικών μεταναστών από άλλες ηπείρους”, όπως σημειώνει ο εισηγητής, Mário David.

Μια νέα ευκαιρία για την Ένωση για τη Μεσόγειο

Η Ένωση για τη Μεσόγειο εγκαινιάσθηκε το 2008 με στόχο την πλαισίωση των πολιτικών της Ένωσης έναντι των μεσογειακών χωρών αλλά και των σχέσεων των χωρών αυτών μεταξύ τους. Ωστόσο η διαδικασία έχει περιπέσει σε ακινησία, όπως έδειξε και η επ’ αόριστον αναβολή, λόγω του παλαιστινιακού, της συνόδου κορυφής της που ήταν προγραμματισμένη για το Νοέμβριο. Το ΕΚ καταδικάζει αυτό το “αρνητικό μήνυμα” και ζητά αύξηση των πόρων για την Ένωση για τη Μεσόγειο. Ο ίδιος ο David σημειώνει ότι “τα πρόσφατα γεγονότα κατέδειξαν τη σημασία της Ένωσης για τη Μεσόγειο αν και πολύ φοβάμαι ότι ορισμένες χώρες, από τις δύο πλευρές της Μεσογείου, δεν κατανοούν τα πλεονεκτήματά της. Σύντομα θα τα καταλάβουν”…