Τα κύρια σημεία
- Σοβαρή η κρίση που πλήττει τα ανθρακωρυχεία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες
- Παράταση της λειτουργίας των προβληματικών ανθρακωρυχείων στη Γερμανία και αλλού μέχρι το 2014 ζητά το ΕΚ
Έχει μέλλον χωρίς επιδοτήσεις; ©BELGA/EPA/Roland Weihrauch
Μέχρι και 100.000 θέσεις εργασίας κινδυνεύουν λόγω των οικονομικών προβλημάτων των ανθρακωρυχείων από τα οποία εξαρτώνται και το ΕΚ εξετάζει το κατά πόσον μπορεί και πρέπει να συνεχίσει να επιδοτείται η λειτουργία τους. Οι ενισχύσεις που τους παρέχονται μέχρι σήμερα εκπνέουν τον ερχόμενο μήνα και οι επιτροπές Βιομηχανίας και Ενέργειας και Περιφερειακής Πολιτικής έχουν ήδη εγκρίνει εισήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να παραταθεί το καθεστώς των ενισχύσεων τουλάχιστον μέχρι το 2014.
Αν η πρόταση εγκριθεί και από την ολομέλεια, τότε οι κυβερνήσεις των χωρών και περιοχών που πλήττονται θα μπορούν να συνεχίσουν να ενισχύουν τη λειτουργία των ορυχείων για τα ερχόμενα χρόνια όσο και την επανεκπαίδευση των ανέργων και την εν γένει ανακούφιση όσων θα πληγούν από το σταδιακό κλείσιμό τους.
Το κάρβουνο σήμερα
- Παγκόσμια αποθέματα για άλλα 200 χρόνια
- Παγκοσμίως παρέχει το 40% της ηλεκτροπαραγωγής
- Στην Ευρώπη το ποσοστό είναι 28% και βαίνει μειούμενο
- Πολύ μεγαλύτερη η εξάρτηση των ΗΠΑ, της Κίνας και της Ινδίας
Ωστόσο υπάρχει μια ουσιώδης διαφορά μεταξύ της εισήγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της θέσης που έχουν πάρει οι ευρωβουλευτές. Η πρώτη ζητά να κλείσουν όσα ανθρακωρυχεία δεν έχουν ελπίδα κερδοφορίας, με τις επιδοτήσεις να χρησιμοποιούνται για τη στήριξη της κατάρτισης και επανένταξης των ανθρακωρύχων στην αγορά εργασίας. Θέση των ευρωβουλευτών είναι ότι οι επιδοτήσεις πρέπει να χρησιμοποιηθούν και για την παράταση της λειτουργίας των ανθρακωρυχείων μέχρι το 2014.
Συνολικά τα ανθρακωρυχεία που περιλαμβάνονται στο σχέδιο συμβάλλουν με περίπου 5% στην ηλεκτροπαραγωγή στην Ευρώπη και βρίσκονται κυρίως στην κοιλάδα του Ρουρ στη Γερμανία, στη βορειοδυτική Ισπανία και στην κοιλάδα Jiu στη Ρουμανία. Άμεσα και έμμεσα δε, εκτιμάται ότι στηρίζουν περίπου 100.000 θέσεις εργασίας. Αντιθέτως, ανθρακωρυχεία στην Πολωνία, την Τσεχία και τη Βρετανία δεν επηρεάζονται από τους κανόνες γιατί λειτουργούν κερδοφόρα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι για το θέμα αυτό το ΕΚ δεν μπορεί να νομοθετήσει και τα ψηφίσματά του έχουν μόνο συμβουλευτικό χαρακτήρα, όμως για τους ευρωβουλευτές θα αποτελέσουν μήνυμα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δύσκολα θα αγνοήσει. Οι κανόνες που διέπουν την εσωτερική αγορά της Ένωσης απαγορεύουν την επιδότηση μη κερδοφόρων επιχειρήσεων από το κράτος, καθώς αυτό υπονομεύει, με χρήματα του φορολογούμενου, τη λειτουργία των κερδοφόρων επιχειρήσεων του κλάδου. Προβλέπονται ωστόσο και εξαιρέσεις και επειδή οι ενισχύσεις που έχουν προταθεί είναι σχετικά περιορισμένης κλίμακας δύσκολα μπορούν να απαγορευθούν.
Εισηγητής του ΕΚ για το ζήτημα είναι ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών Bernhard Rapkay.
Σημειώνεται ότι σε ακρόαση που οργανώθηκε στις 9 Νοεμβρίου στο ΕΚ για το μέλλον του άνθρακα στην Ευρώπη, ο Jacek Piekacz, διευθύνων σύμβουλος της Vatenfall Πολωνίας (η Vatenfall είναι κρατική σουηδική πολυεθνική, η πέμπτη μεγαλύτερη εταιρία παραγωγής ηλεκτρισμού στην Ευρώπη) επεσήμανε ότι το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι η ίδια η χρήση του άνθρακα αλλά η διαχείριση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που όμως είναι σήμερα τεχνολογικά εφικτή.
