Τα κύρια σημεία
- Οι εκθέσεις προόδου των υποψηφίων χωρών παρουσιάσθηκαν στο ΕΚ από τον Επίτροπο Διεύρυνσης, Stefan Füle
- Η Κροατία έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη πρόοδο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις
Η Κροατία είναι πιο κοντά στην προσχώρηση
Ποιος είναι ο επόμενος; Σύμφωνα με τον επίτροπο Διεύρυνσης, Stefan Füle, από τις εννέα χώρες που περιμένουν στον προθάλαμο της Ένωσης, πιθανότερο 28ο μέλος της Ένωσης είναι η Κροατία με την οποία οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις είναι πιθανόν να ολοκληρωθούν στο πρώτο εξάμηνο του 2011. Καταθέτοντας στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του ΕΚ, ο Füle παρουσίασε την έκθεση της Επιτροπής για τη διεύρυνση, που αναλύει την πρόοδο των υποψηφίων κρατών.
Σήμερα τέσσερις χώρες, η Κροατία, η Τουρκία, η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και η Ισλανδία, είναι επισήμως υποψήφιες για ένταξη ενώ άλλες πέντε, η Αλβανία, η Βοσνία, το Μαυροβούνιο, η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο έχουν χαρακτηρισθεί “δυνάμει” υποψήφιες. Η ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, σημειώνεται, δεν έχει αναγνωρισθεί ακόμα από όλα τα κράτη μέλη, ενώ όπως και η Βοσνία, δεν έχει καταθέσει επισήμως αίτηση ένταξης.
Στο άρθρο που ακολουθεί εστιάζουμε κυρίως στην Κροατία, που πιθανότατα θα ολοκληρώσει πρώτη τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και στη νεότερη υποψήφια, την Ισλανδία.
Κροατία
Η Κροατία αναμένεται να είναι η πρώτη που θα προσχωρήσει στην Ένωση με τον Επίτροπο να εξηγεί στους ευρωβουλευτές ότι η υπόθεση εργασίας σήμερα είναι ότι οι διαπραγματεύσεις θα ολοκληρωθούν εντός του πρώτου εξαμήνου του 2011 για να αρχίσει στη συνέχεια η ίδια η διαδικασία προσχώρησης που θα διαρκέσει ένα έως δύο χρόνια. Προειδοποίησε ωστόσο ότι μερικές φορές, “το τελευταίο βήμα είναι το πιο δύσκολο”.
Οι υποψήφιες με μια ματιά
- Κροατία: πρωτεύουσα το Ζάγκρεμπ, 4,4 εκατομμύρια κάτοικοι, κατέθεσε αίτηση ένταξης το 2003
- Ισλανδία: πρωτεύουσα το Ρέικιαβικ, 320.000 κάτοικοι, κατέθεσε αίτηση ένταξης το 2009
- Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας: πρωτεύουσα τα Σκόπια, 2,04 εκ. κάτοικοι, αίτηση ένταξης το 2004
- Τουρκία: πρωτεύουσα, Άγκυρα, 72,5 εκατομμύρια κάτοικοι, κατέθεσε αίτηση ένταξης το 1987
- Αλβανία: πρωτεύουσα Τίρανα, 3,15 εκατομμύρια κάτοικοι, κατέθεσε αίτηση ένταξης το 2009
- Βοσνία-Ερζεγοβίνη: πρωτεύουσα το Σεράγιεβο, 3,84 εκατομμύρια κάτοικοι
- Μαυροβούνιο: πρωτεύουσα η Πόντγκοριτσα, 620.000 κάτοικοι, κατέθεσε αίτηση ένταξης το 2008
- Σερβία: πρωτεύουσα το Βελιγράδι, 7,4 εκατομμύρια κάτοικοι, κατέθεσε αίτηση ένταξης το 2009
- Κοσσυφοπέδιο: πρωτεύουσα η Πριστίνα, 2,07 εκατομμύρια κάτοικοι
Ο εισηγητής του ΕΚ για την Κροατία, Αυστριακός ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών Hannes Swoboda, φάνηκε αισιόδοξος, συμφωνώντας και αυτός ότι είναι πιθανή η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων εντός του πρώτου εξαμήνου του 2011. Άλλοι όμως ευρωβουλευτές όπως ο Γερμανός Φιλελεύθερος, Hans Lambsdorff, τόνισαν ότι δεν πρέπει να αναφέρονται συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα από πλευράς ΕΕ καθώς αυτό δημιουργεί ζήτημα αξιοπιστίας.
Εκκρεμεί ακόμα στην περίπτωση της Κροατίας το πρόβλημα της συνεργασίας της με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία (ICTY) με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επισημαίνει ότι η πρόσβαση του Δικαστηρίου σε κρίσιμα έγγραφα παραμένει προβληματική.
Ισλανδία
Οι διαπραγματεύσεις με την Ισλανδία άρχισαν τον Ιούλιο του 2010 και ο εισηγητής του ΕΚ, Christian Dan Preda (ΕΛΚ, Ρουμανία), σημείωσε ότι αν δεχθεί την Ισλανδία, η ΕΕ θα κερδίσει μια από τις αρχαιότερες δημοκρατίες της Ευρώπης”.
Σημείωσε δε ότι η Ισλανδία θα είναι το μόνο κράτος μέλος που βρίσκεται εξ ολοκλήρου στον αρκτικό κύκλο, ζώνη στην οποία η ΕΕ ενδιαφέρεται ολοένα και περισσότερο και ότι έχει υψηλότατο βαθμό κοινωνικής προστασίας, κάτι που συνάδει με τη στρατηγική ΕΕ2020 της Ένωσης.
Η Ισλανδία αρχίζει τις διαπραγματεύσεις από ιδιαίτερα ευνοϊκή θέση καθώς είναι ήδη μέλος της Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, με αποτέλεσμα να έχει ήδη ουσιαστικά εκπληρώσει τα κριτήρια προσχώρησης σε 10 από τα 33 κεφάλαια της διαπραγματευτικής διαδικασίας και να τα εκπληρώνει εν μέρει σε άλλα 18 κεφάλαια. Ωστόσο, σημειώνει η έκθεση, απαιτείται πρόοδος στους τομείς γεωργίας, ανάπτυξης της υπαίθρου, αλιείας, ασφάλειας τροφίμων και κτηνιατρικών ελέγχων. Κατέληξε δε ο Preda ότι στην πράξη, τον ρυθμό προόδου των διαπραγματεύσεων ορίζει η ίδια η Ισλανδία.
Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και Τουρκία
Υποψήφια από το 2005, η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας δεν έχει ακόμα λύσει το πρόβλημα της ονομασίας, ενώ οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, που άρχισαν το 2005 προχωρούν έχουν επιβραδυνθεί περαιτέρω και η προσχώρησή της τα επόμενα χρόνια δεν μοιάζει ιδιαίτερα ρεαλιστική. “Πολύ λίγους θα πρέπει να ικανοποιεί ο ρυθμός με τον οποίο προχωρούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις”, σημείωσε σχετικά ο Füle.
