Νησάκια του Ειρηνικού κινούνται νομικά εναντίον της Πράγας

Προσφυγή στα τσεχικά δικαστήρια απειλεί να καταθέσει η Μικρονησία, εάν η τσεχική κυβέρνηση προχωρήσει στην ανακατασκευή του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Προυνερόβ της Δημοκρατίας της Τσεχίας.

Η κυβέρνηση των Ομόσπονδων Πολιτειών της Μικρονησίας, όπως είναι το επίσημο όνομα της χώρας, υποστηρίζει ότι ο συγκεκριμένος σταθμός, ο οποίος απέχει πάνω από 12.000 χιλιόμετρα από την αλυσίδα των 600 μικρών νησιών με τους 110.000 κατοίκους στη μέση του Ειρηνικού, εκπέμπει μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, συνεισφέροντας σημαντικά στην υπερθέμανση του πλανήτη, και αποτελώντας μία ευθεία απειλή στο μέλλον της χώρας.

Ο λιγνίτης με τον οποίο λειτουργεί η μονάδα στο Προυνερόβ, θεωρείται ως ένα από τα πιο ρυπογόνα και λιγότερα αποτελεσματικά είδη άνθρακα και η Μικρονησία υποστηρίζει ότι η συγκεκριμένη μονάδα είναι μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές πηγές διοξειδίου του άνθρακα (CO2), το κύριο αέριο του θερμοκηπίου, το οποίο ευθύνεται για την υπερθέρμανση του πλανήτη.

Σύμφωνα με την Μικρονησία, υψηλότερες εκπομπές CO2 σημαίνουν αύξηση της στάθμης της θάλασσας που θα μπορούσαν να προκαλέσουν πλημμύρες στο έδαφος της και ότι πιο θερμός πλανήτης σημαίνει πιο έντονες και καταστροφικές καταιγίδες.

Το Δεκέμβριο, η Μικρονησία ζήτησε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Τσεχίας να εξετάσει τις διασυνοριακές επιπτώσεις των εκπομπών άνθρακα από τη μονάδα του Προυνερόβ, την οποία λειτουργεί η εταιρεία CEZ και αυτό το μήνα έστειλε δεύτερη σχετική επιστολή.

«Η κλιματική αλλαγή είναι πραγματική και συμβαίνει στις ακτές μας. Είναι ζήτημα επιβίωσης για μας. Αν ρίξετε μια ματιά στον χάρτη του Ειρηνικού, είμαστε απλές κουκίδες στη μέση του ωκεανού», δηλώνει ο Αντριου Γιάλτιμαν, διευθυντής της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος και Διαχείρισης Επειγουσών Καταστάσεων της Μικρονησίας.

Όπως λέει ο Γιάλτιμαν, επικαλούμενος και την Greenpeace αλλά και δικηγόρους με ειδίκευση στο περιβάλλον, που έχουν εμπλακεί στο θέμα, η μονάδα του Προυνερόβ μόνη της, σε ετήσια βάση, εξέπεμψε σαράντα φορές περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από ότι όλη η Μικρονησία στο σύνολο της και η κυβέρνηση του πιστεύει ότι η σχεδιαζόμενη ανακαίνισή της δεν θα χρησιμοποιήσει την καλύτερη διαθέσιμη τεχνολογία.

Από την πλευρά της η CEZ υποστηρίζει ότι σχεδιάζει να χρησιμοποιήσει την καλύτερη τεχνολογία που υπάρχει και αυτό επιβεβαιώνεται και από τον ειδικό επιστήμονα που διόρισε το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Τσεχίας.

«Η αποδοτικότητα του Προυνερόβ ΙΙ θα αυξηθεί από το 32,8% που είναι τώρα, στο 39,06%», δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας, η οποία προσέθεσε ότι θα μειωθούν οι εκπομπές και άλλων ρυπαντών.

Η νέα μονάδα θα έχει τρεις υπομονάδες δυναμικότητας 250 μεγαβάτ η μία αντί για 5 των 210. Η τσεχική κυβέρνηση μελετά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της επέκτασης του Προυνερόβ και ολοκλήρωνε την μελέτη όταν έλαβε το αίτημα της Μικρονησίας.

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος της Τσεχίας ανακοίνωσε ότι θα συμπεριλάβει τα σχόλια της Μικρονησίας στην τελική του θέση και ο Γιάλτιμαν εκφράζει την αισιοδοξία του ότι η τελική αξιολόγηση του Υπουργείου, μετά την οποία η κυβέρνηση της Μικρονησίας θα αποφασίσει το επόμενο βήμα της, είναι θα αρνητική.

Με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία, οι διασυνοριακές περιβαλλοντικές επιπτώσεις αποτελούν μέρος της κανονικής διαδικασίας.

Αλλά αυτή είναι η πρώτη φορά που «ένα κράτος επικαλείται τους νόμους ενός άλλου κράτους έτσι ώστε να μειωθεί η περιβαλλοντική επίπτωση που υφίσταται το ίδιο», δηλώνει ο Πίτερ Ρόντρικ, βετεράνος δικηγόρος στα θέματα κλιματικής αλλαγής και συνδιευθυντής του Προγράμματος Κλιματικής Δικαιοσύνης.

Ο Ρόντρικ σημειώνει ότι η απόφαση του τσεχικού δικαστηρίου δεν θα δεσμεύει τα δικαστήρια άλλων χωρών αλλά θα είναι ενδιαφέρουσα και ενδεχομένως πειστική, ειδικά σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο Τσέχος δικηγόρος, Γίρι Νεζίμπα, ο οποίος έχει εμπλακεί στην υπόθεση, προσθέτει ότι η συμμετοχή της Μικρονησίας στις διαδικασίες αποτίμησης μπορεί να δημιουργήσει ένα σημαντικό προηγούμενο.
Ο Γιάλτιμαν διευκρίνισε ότι έμαθε για το Προυνερόβ μέσω της Greenpeace και σκέφτηκε ότι αποτελεί μία τέλεια ευκαιρία να φωτίσει τα δεινά της κλιματικής αλλαγής για τα μικρά νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού μετά τη διάσκεψη της Κοπεγχάγης για το θέμα.

Πολλά μικρά νησιωτικά κράτη, όπως οι Μαλδίβες, το Τουβαλού και το Κιριμπάτι ήθελαν η Κοπεγχάγη να καταλήξει σε ένα σύμφωνο για να περιοριστεί η παγκόσμια υπερθέρμανση στον 1,5 βαθμό Κελσίου και να επιταχυνθεί η βοήθεια για τα πιο ευάλωτα κράτη.

Αλλά πολλές χώρες θεωρούν την τελική συμφωνία της Κοπεγχάγης υπερβολικά αδύναμη και ασαφή.

Ο Γιάλτιμαν δεν αποκλείει η Μικρονησία να στραφεί εναντίον και άλλων μονάδων σε άλλα μέρη του κόσμου.

«Όλα εξαρτώνται από το είδος της πληροφόρησης που έχουμε στη διάθεση μας για τις ενεργειακές μονάδες. Είτε τα ακούμε στις ειδήσεις, είτε από άλλες πηγές», είπε.

iKypros