Η οικονομική κρίση εκτόξευσε τα δημοσιονομικά ελλείμματα πολλών χωρών πολύ πάνω από το όριο του 3%. Η Επιτροπή προτείνει προθεσμίες για τη μείωσή τους.
Ενώ πριν από έναν χρόνο δημοσιονομικά ελλείμματα δύο ή τρεις φορές πάνω από το κοινοτικό όριο ήταν αδιανόητα για τις περισσότερες χώρες, σήμερα αποτελούν τον κανόνα λόγω της οικονομικής κρίσης που απειλεί να σύρει την Ευρώπη στην ύφεση.
Όλοι συμφωνούν ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να νοικοκυρέψουν τα δημόσια οικονομικά τους. Το ερώτημα όμως είναι πόσο γρήγορα μπορούν να επιτύχουν κάτι τέτοιο. Πολλά κράτη διστάζουν να περιορίσουν τις δαπάνες αμέσως επειδή φοβούνται ότι θα αναχαιτίσουν την διαφαινόμενη ανάκαμψη. Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα της Επιτροπής English , 13 χώρες χρειάζονται από δύο έως πέντε χρόνια για να αποκαταστήσουν δημοσιονομική πειθαρχία.
Η ευρωπαϊκή νομοθεσία ορίζει ότι τα σημερινά και τα εν δυνάμει μέλη της ευρωζώνης οφείλουν να διατηρούν τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα κάτω του 3% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, αν και τους παρέχεται κάποια ευελιξία όταν η οικονομία αντιμετωπίζει προβλήματα. Οι σχετικές ρυθμίσεις, τις οποίες προβλέπει το Σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης της ΕΕ, στοχεύουν στην πρόληψη ανισορροπιών που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ευρωζώνη.
Οι χώρες της ΕΕ δήλωσαν, κατά μέσο όρο, ελλείμματα ύψους 0,8% του ΑΕΠ το 2007 και 2,3% το 2008, τα οποία αναμένεται να τριπλασιαστούν για να φθάσουν το 6,9% φέτος και να αναρριχηθούν στο 7,5% το 2010.
Οι διαφορές μεταξύ δημοσίων δαπανών και εσόδων διογκώθηκαν λόγω της κρίσης, επειδή οι κυβερνήσεις αύξησαν τις δαπάνες για να ενισχύσουν τα τραπεζικά τους συστήματα και να τονώσουν τις οικονομίες τους. Η έντονη μείωση των φορολογικών εσόδων οδήγησε πολλές από αυτές σε εξωτερικό δανεισμό.
Η αποπληρωμή αυτού του χρέους είναι ήδη πολύ ακριβή, αν και τα επιτόκια παραμένουν χαμηλά. Κάθε αύξηση των επιτοκίων θα αποτελούσε τροχοπέδη για την ανάκαμψη, προειδοποίησε ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Γιοακίν Αλμούνια.
Η Επιτροπή προτείνει προθεσμία μέχρι το 2013 για τις εξής εννέα χώρες: Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Αυστρία, Κάτω Χώρες, Τσεχική Δημοκρατία, Σλοβακία, Σλοβενία και Πορτογαλία.
Στην Ιταλία και το Βέλγιο δόθηκε προθεσμία μέχρι το 2012, στην Ιρλανδία μέχρι το 2014 και στο Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι το οικονομικό έτος 2014-15. Οι προτάσεις αυτές πρέπει να εγκριθούν από το Συμβούλιο.
Για τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιρλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο οι προτάσεις αυτές παρατείνουν τις προθεσμίες που τους είχαν ήδη δοθεί επειδή είχαν ήδη δηλώσει ελλείμματα πάνω από το όριο του 3% πέρσι.
Η Επιτροπή ζήτησε από την Ελλάδα να λάβει αμέσως μέτρα, επειδή κατά τη γνώμη της η χώρα δεν είχε προσπαθήσει αρκετά να μειώσει το έλλειμμα το οποίο αναμένεται να φθάσει φέτος το 13% περίπου, υπερβαίνοντας κατά πολύ τις αρχικές προβλέψεις.
