Χαίρομαι ιδιαίτερα διότι από τη σημερινή έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για τους λογαριασμούς του 2008 προκύπτει ότι επιτυγχάνουμε θετικά αποτελέσματα και κινούμαστε προς τη σωστή κατεύθυνση.
Η Επιτροπή καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να βοηθήσει τις εθνικές αρχές να μειώσουν το ποσοστό σφάλματος στα έργα που συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι κοινές μας προσπάθειες αποφέρουν καρπούς, βεβαίως, όμως, μπορούμε και θα κάνουμε περισσότερα.
Η προσέγγισή μας είναι αυστηρή, αλλά είναι δίκαια και ισορροπημένη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε πέρυσι ένα σχέδιο δράσης 37 σημείων με στόχο τη μείωση του ποσοστού σφάλματος μεσοπρόθεσμα. Η στρατηγική του σχεδίου μας, το οποίο συνεχίζουμε να εφαρμόζουμε το 2009, έχει δύο πλευρές:
• αφενός, την παροχή βοήθειας προς τις εθνικές αρχές για την άσκηση αποτελεσματικότερου ελέγχου όσον αφορά την επιλεξιμότητα των δαπανών των έργων πριν από την υποβολή των αιτήσεων πληρωμών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
και
• αφετέρου, τη λήψη αυστηρότερων και ταχύτερων μέτρων για τη διακοπή των πληρωμών ή την ανάκτηση των χρημάτων, στην περίπτωση που τα κράτη μέλη δεν πληρούν τις προδιαγραφές.
Είμαστε συνυπεύθυνοι για τη διαχείριση των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου Συνοχής, για να εξασφαλίζεται ότι οι χρηματοοικονομικοί έλεγχοι που εφαρμόζονται στα κράτη μέλη είναι αποτελεσματικοί και ότι ανακτώνται τα κονδύλια που έχουν παράτυπα ζητηθεί. Με άλλα λόγια, σκοπός του σχεδίου δράσης είναι να προστατεύσει τα χρήματα των φορολογουμένων της ΕΕ.
Μέχρι σήμερα εφέτος, μας έχουν επιστραφεί 629 εκατ. ευρώ από πληρωμές που διεκδικήθηκαν παράτυπα. Υπολογίζουμε ότι έως το τέλος του 2009 θα έχουμε ανακτήσει μισό δισεκατομμύριο ευρώ ακόμη. Και όλα αυτά επιπλέον των διορθώσεων ύψους 1,5 δισ. ευρώ που πραγματοποιήσαμε το 2008.
Αυτές οι επιστροφές, ή δημοσιονομικές διορθώσεις όπως είναι γνωστές, αποδεικνύουν την αποφασιστικότητα της Επιτροπής να αντιμετωπίσει τα σοβαρά σφάλματα.
Η σημερινή έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου εκτιμά ότι το 11% των κονδυλίων που μεταφέραμε στα κράτη μέλη για έργα στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής δεν θα έπρεπε να έχει διεκδικηθεί ή καταβληθεί.
Αυτό το ποσοστό σφάλματος είναι πολύ υψηλό. Δεν πρέπει να εννοηθεί όμως λανθασμένα ότι ένα ποσοστό σφάλματος 11% σημαίνει πως δεν μπορούμε να δώσουμε λογαριασμό για το 11% του προϋπολογισμού για την πολιτική συνοχής στην ΕΕ ή ότι τα χρήματα εξαφανίστηκαν σε μια μαύρη τρύπα.
Σε όλες τις περιπτώσεις που προκύπτουν σφάλματα από παράτυπες πληρωμές, η Επιτροπή δραστηριοποιείται για την ανάκτηση των κεφαλαίων – ακόμη και αν απαιτείται πολύς χρόνος.
Βεβαίως, επιθυμία όλων μας είναι να δούμε το ποσοστό σφάλματος να μειώνεται το συντομότερο δυνατόν. Και έχω την πεποίθηση ότι πραγματικά θα μειωθεί μόλις τα μέτρα που εφαρμόζουμε τεθούν σε πλήρη ισχύ.
Τα σφάλματα όμως πρέπει να αντιμετωπίζονται στο σωστό πλαίσιο. Είναι σημαντικό να έχουμε πλήρη εικόνα της κατάστασης. Τα χρήματα που επενδύουμε μέσω της πολιτικής συνοχής της ΕΕ αποφέρουν θετικά αποτελέσματα για τη ζωή των πολιτών, αποτελέσματα που γίνονται ακόμη πιο αισθητά σ’ αυτήν την περίοδο της χρηματοοικονομικής κρίσης.
Τα χρήματα πηγαίνουν εκεί που είναι περισσότερο αναγκαία – στην πραγματική οικονομία.
Χάρη στην πολιτική της ΕΕ για τη συνοχή δημιουργήθηκαν 600 000 περίπου θέσεις εργασίας από το έτος 2000 και έπειτα. Οι περιφερειακές και εθνικές οικονομίες μεταμορφώθηκαν χάρη στις επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών, τη βελτίωση του περιβάλλοντος, τις μικρές επιχειρήσεις και τις δεξιότητες των ατόμων.
Από το 2000 και έπειτα η πολιτική αυτή έχει συγχρηματοδοτήσει περισσότερα από 100 000 χιλιόμετρα κατασκευής ή ανακατασκευής δρόμων και αυτοκινητοδρόμων, 4 000 χιλιόμετρα νέων σιδηροδρομικών γραμμών, ενώ έχει εκσυγχρονίσει 130 λιμάνια και περισσότερα από 30 αεροδρόμια. Οι επενδύσεις αυτές συμβάλλουν στο να γίνει η Ευρώπη ανταγωνιστικότερη στην παγκόσμια αγορά και στην επίτευξη μακροπρόθεσμης βιώσιμης ανάπτυξης.
Οι κανόνες χρηματοδότησης που εφαρμόζουμε διακρίνονται από ευαισθησία και αναλογικότητα. Επιτυγχάνουν τη σωστή ισορροπία ανάμεσα στον καλύτερο δυνατό έλεγχο και στην εξασφάλιση της ανταπόδοσης αξίας για τα χρήματα που επενδύονται όσον αφορά τα οφέλη που προκύπτουν.
Είναι γεγονός ότι ορισμένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι αποτέλεσμα παρανόησης ή κακής εφαρμογής των κανόνων αυτών. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο εξακολουθούμε να επιδιώκουμε την περαιτέρω απλούστευση των κανονισμών και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας. Υπολογίζουμε ότι οι απλουστεύσεις αυτές έχουν συμβάλει στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους δικαιούχους κατά 20% τουλάχιστον από το 2007. Για παράδειγμα, πρόσφατα απλοποιήσαμε τους κανόνες μας ώστε να επιτρέπονται οι κατ’ αποκοπή πληρωμές και τα κατ’ αποκοπή ποσά, και δεν πρόκειται να σταματήσουμε εκεί.
Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ σε μια παρανόηση που παρατηρείται συχνά: η λέξη σφάλμα δεν σημαίνει απάτη. Όταν οι ελεγκτές του Ελεγκτικού Συνεδρίου και της Επιτροπής μιλούν για σφάλματα, εννοούν μη συμμόρφωση με τους όρους για την παραλαβή της χρηματοδότησης από την ΕΕ.
Η απάτη ξεπερνά κατά πολύ τη μη συμμόρφωση, σημαίνει εσκεμμένη ή εγκληματική παραπλάνηση. Σύμφωνα με την OLAF, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης, οι περιπτώσεις απάτης αφορούν λιγότερο από το 0,2% όλων των πληρωμών που έγιναν από την Επιτροπή στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή κατά την περίοδο 2000-2008.
Με άλλα λόγια, το 99,8% των χρημάτων που καταβλήθηκαν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή δεν αφορούσαν περιπτώσεις απάτης.
Τα χρήματα της ΕΕ είναι δικά σας χρήματα και μπορείτε να βασίζεστε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη διασφάλιση και την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση και του τελευταίου ευρώ.
